Groningen door de oren van……
Donderdagavond, donkere wolken pakken zich samen boven Kröddeburen oftewel Ten Post. Krödde is een naam voor onkruiden als het perzikkruid, herik en kleefkruid. Kröddeburenis het noordelijk gedeelte van de woonplaats Ten Post in de gemeente Groningen.
Even voorstellen:
Mijn naam is Ito Werkman, geboren in 1950. Al heel jong kwam ik in aanraking met paarden bij mij oom Berend Bouwman in Ten Post, die paardenhandelaar was. Als klein ventje ging ik vaak met hem mee naar de markt in Groningen, Roden, Norg en uiteraard ook de Zuidlaardermarkt. Mijn opa zat bij de cavalerie, en mogelijk komt daar het paardenvirus bij ons in de familie vandaan. Al heel jong zat ik achter de paarden bij mijn oom, en vond het fascinerend om te doen. In de jaren 80 gingen we paardrijden en manegelessen volgen bij de Manege Biessum in Delfzijl. In die tijd kwam ook de mensport opzetten en begonnen we menlessen te volgen onder leiding van Dirk Mekkes. We kochten onze 1e pony Lukkies Wanda, een half arabier, en beleerden deze ook voor de wagen. Toen in 1988 de 1e marathon in Leek werd gehouden was ik samen met Harm Pieter Prins van de partij. Een geweldige ervaring en de aanzet tot een passie die tot op de dag van vandaag er nog steeds is, MENNEN. We fokten uit onze merrie een 2-span, Alexander en Andor en gingen daarmee de wedstrijd in. Inmiddels ben ik met mijn 6e span Sofie N. en Marjet (zie foto) in de wedstrijdsport en kunnen we terug zien op vele successen en vele titels. Maar ook heel veel plezier, gezellige momenten en weekenden samen met collega’s in de mensport. Dit alles samen met mijn gezin die al die jaren mij ook de mogelijkheid hebben gegeven mij hier in uit te leven. Daar ben ik heel blij en ook dankbaar voor, want zonder dat kun je geen mensport bedrijven. Begin jaren 90 heb ik mijn instructeursdiploma mennen fase 3 gehaald, toen nog onder leiding van Johan Hamminga en Lammert Haanstra. Meer dan 25 jaar heb ik les mogen geven op de menkampen van de KNHS, helaas is daar vrij plotseling een einde aan gekomen, toch hele mooi tijden gehad. Verder geef ik op dit moment op verzoek nog prive en verenigingslessen. Naast het les geven heb ik ook de jurycursussen mennen gevolgd, en mag alle klassen jureren, zowel dressuur als vaardigheid . In 1996 werd ik door het Fries Paardenstamboek gevraagd om menles en cursussen te geven en om testmenner te worden in de ABFP testen en het verrichtingsonderzoek van de hengsten. Dit doe ik tot op de dag van vandaag nog steeds met veel plezier en hoop de 25 jaar vol te maken. De training van mijn paarden doe ik heel afwisselend. Tweespan rijden is in de loop der jaren wel mijn ding geworden, en aangezien dressuur wel mijn stokpaardje is, train ik ze vooral individueel. In het span wil ik dan terug zien waar individuele aandacht aan is besteed in de training om ze zo tot een eenheid te smeden. In 2019 werden we Hippiade kampioen klasse ZZ tweespan. Als je dan vraagt: zijn er dan nog uitdagingen, dan zeg ik JA. We scoorden ongeveer 70 %, en daar is dan nog wel meer uit te halen denk ik. 70% kan ook 75 % worden toch? En trainen is toch in mijn visie steeds weer met beleid op onderdelen een beetje beter willen worden? Daar zijn dan de uitdagingen en het plezier als je die stapjes weer vooruit kunt maken. Verder worden de paarden onder het zadel gereden, en is er overleg voor de aandachtspunten in de training. Daarnaast afwisseling door een keer te longeren of een buitenrit in onze omgeving. We hebben best wel verschillende routes hier in het mooie Groningen, waarbij gezegd moet worden dat het wel veel over de weg is.
Maar dat heeft zo ook weer zijn charme en de paarden worden mooi verkeersmak. Op 4 juni heb ik samen met Els Kramer-Fokkens een leuke buitenrit gemaakt en iets van onze omgeving laten zien, waarvan hieronder een heel mooi verslag.
Veel leesplezier, Ito Werkman.
Vandaag ga ik mee op de menwagen van Ito Werkman. Zijn 2-span paarden hebben het tuig al op als ik bij de stallen aankom. De beide dames staan mooi rustig te wachten.
Ito neemt het eerste paard mee naar de menwagen en zodra ze ervoor staat mag ik met het tweede paard aantreden. Ito geeft mij instructies en hij zet de paarden vast voor de menwagen. Ik neem plaats naast Ito en we gaan vanaf zijn huis rechtsaf de openbare weg op. Na een paar honderd meter nemen we de 2de afslag op de rotonde van de N360 naar de andere dorpskern van Ten Post. De paarden zijn alert en stappen flink door. In het dorp staan er auto’s geparkeerd aan de kant van de weg. We krijgen een grote kraan als tegenligger. Dan komt er wel een gevaarte op je af.
Ito zet het 2-span stil en geeft de kraanmachinist ruimte om te passeren. We vervolgen onze weg (Eestumerweg) door het dorp. Op de splitsing gaan we de Rijksweg rechts vervolgen. De straten van Ten Post klinken prachtig onder de hoefijzers van het 2-span. Mensen gaan voor het raam staan en zwaaien. Op de rijksweg gaan we links de B.Kuipersweg op. Hier gaan we een brug over van het Dampsterdiep. Een leuk weetje over het Damsterdiep is dat er vroeger Trekschuiten doorheen voeren.
We verlaten de bebouwde kom. Een weg met bomen aan weerszijde begroet ons, tussen de bomen door het weidse uitzicht. De tijd van het jaar maakt alle kleuren groen in de natuur. Op de B.Kuipersweg houden we bij de splitsing links aan en gaan we de de Bloemhofweg op.
De beschutting van bomen is hier niet meer maar daardoor lijkt de weg wel wat breder. Op deze avond waar het waait en af en toe een buitje valt zijn er weinig mede weggebruikers. Wij genieten van de rust op de weg. Vanaf de Bloemhofweg kun je ver kijken, je ziet de omliggende dorpen met hun kerktorens en ook de vele molens in het gebied. De Bloemhofweg gaat over in de Medenweg als je links aanhoud bij de splitsing. Ito kan zijn teugels wat laten vieren want de paarden weten dit pad te vinden met weinig sturing. Ito is geboren en getogen in dit gebied en vertelt dan ook veel hierover
De Medenweg brengt ons naar het natuurgebied Hoeksmeer. Je mag niet in het natuurgebied maar van de weg kun je er wel van genieten. Natuurgebied Hoeksmeer is een reservaat voor weide-, water- en moerasvogels, bestaande uit graslanden, moeras, een oude kreekloop en een ondiepe plas waar onder meer de kievit, grutto en tureluur voorkomen, maar ook vogels als de krakeend en zomertaling.
Om het natuurgebied beter te zien gaan we bij de boerderij Hoeksmeer naar rechts. Na een paar honderd meter heb je mooi zicht op de plas. Hier keert Ito het span om onze weg verder te vervolgen.
De Hoeksmeersterweg leidt ons richting het dorp Garrelsweer. Op deze weg komen we nog een tankauto tegen die de melk productie komt ophalen bij een boer die zijn bedrijf aan deze weg heeft. We geven elkaar de ruimte om te passeren.
Wat zijn ze braaf en ze genieten zichtbaar van het buitenrijden. Voor we Garrelsweer inrijden doemt er aan de rechterkant een grote schuur op wat nog een restant is van de bakstenen fabriek Enzelens.
In dit gebied zie je meer restanten van oude bakstenen fabrieken. In Garrelsweer gaan we rechtsaf om een kijkje te nemen bij een mooi monumentaal pand naast de oude steenfabriek.
Ito is een deskundige menner want hij draait de aanspanning op een klein stukje 180 graden om. In Garrelsweer volgen we de Stadsweg. In Garrelsweer loopt het Damsterdiep door het dorp en aan de rand van het water zie je nog een paal staan waaruit blijkt dat er vroeger ook hier de trekschuiten de bocht diende te nemen. Mooie bruggen over het Damsterdiep waar de paarden zonder blikken of blozen overheen worden geleid.
De Stadsweg door Garrelsweer is redelijk lang maar neemt je mee door het mooie dorp. De kerk staat prominent in het dorp en een oude basisschool waar nu een B & B Landgoed Schoolland is gevestigd. Op de Stadsweg ter hoogte van Café Winneweer gaan we rechtsaf de Delleweg op. Na enkele meters heb je aan de linkerkant “de Oude Stadsweg”. Dit is een onverharde breed gemaaid pad en het was vroeger de weg naar Groningen.
Aan beide kanten van het pad een sloot maar het pad is breed genoeg om zelfs tegenliggers te passeren. Dit is wel een bonus die je meeneemt op dit buitenrit rondje. Ito spreekt de dames aan en voor we het weten gaat het in galop. Ito kent het pad blindelings want halverwege gaat hij over in draf omdat er wat diepe kuilen in het pad zitten. Aan dit pad stond vroeger ook een Borg. De toegangspalen staan er nog met daarop plakkaten met informatie.
We slaan het pad in waar vroeger de Borg heeft gestaan. Ito neemt de leidsels op en vervolgens gaan we weer in galop. Het pad loopt wel dood maar aan het eind is er ruimte om te keren. Wat een kracht hebben de paarden in galop maar geeft ook een machtig gevoel.
We gaan weer verder op de oude Stadsweg richting Ten Post. Aan het eind van het pad staan er koeien en dat geeft ook weer een mooi plaatje.